Gezondheid begint in de darmen: het belang van beleid op leefstijl en omgeving
De samenstelling van onze darmflora blijkt een bepalende factor in gezondheid – van immuunsysteem en stofwisseling tot mentale gesteldheid en ziektegevoeligheid. Maar hoe wordt die darmflora gevormd? Is het onze genetica, leefstijl of omgeving? Tot voor kort ontbrak het aan grootschalige, representatieve studies om hier antwoord op te geven.
Een van de grootste populatiestudies naar microbioom
Onder leiding van prof. dr. Rinse Weersma (UMC Groningen) werden binnen het Dutch Microbiome Project meer dan 8.200 ontlastingsmonsters geanalyseerd met behulp van geavanceerde ‘shotgun metagenomic sequencing’. Deze microbiële profielen zijn gekoppeld aan 241 verschillende gezondheids-, leefstijl- en omgevingsfactoren, verzameld via Lifelines. Dit maakt het een van de grootste en meest gedetailleerde populatiestudies ter wereld naar het microbioom.
Belangrijke bevindingen
Het onderzoek laat zien dat leefstijl en omgeving een veel grotere invloed hebben op de darmflora dan genetica. Zo bleek samenwonen bijna de helft van de verschillen in microbiomen te verklaren, terwijl genetische factoren slechts een bescheiden rol speelden. Ondanks deze invloeden bleef iemands microbioom opvallend stabiel in de tijd – een soort microbiële vingerafdruk.
Wat betekent dit voor beleid?
Deze bevindingen bieden handvatten voor preventiebeleid dat inzet op leefstijl en omgevingsfactoren – van voeding en beweging tot luchtkwaliteit en sociale leefomgeving. Door in te grijpen op beïnvloedbare factoren kan de darmgezondheid positief worden beïnvloed, met potentieel langdurige gezondheidswinst tot gevolg. Dit opent de deur naar microbiome-informed beleid, waarbij gezondheid wordt versterkt zonder medische ingrepen – maar via onze directe leefomgeving.
Lifelines als katalysator
Deze inzichten waren niet mogelijk geweest zonder Lifelines: een biobank die genetische, leefstijl- en omgevingsdata langdurig en op grote schaal combineert. Het project onderstreept de waarde van investeringen in populatieonderzoek voor toekomstgericht beleid.
