
Onderzoek op basis van Lifelines-gegevens legt langetermijngevolgen COVID-19 bloot
De coronapandemie heeft wereldwijd diepe sporen nagelaten. Toch blijft het lastig om de precieze langetermijneffecten op gezondheid en welzijn in kaart te brengen. In Nederland levert het Lifelines Corona Onderzoek daarin een uitzonderlijke bijdrage. Door voort te bouwen op een al vijftien jaar lopend bevolkingsonderzoek in Noord-Nederland, konden onderzoekers gedurende en na de pandemie zeer gedetailleerde gegevens verzamelen. Het resultaat: een unieke dataset die inzicht biedt in de impact van COVID-19 op fysiek en mentaal vlak.

Ruim een miljoen ingevulde vragenlijsten
Tussen maart 2020 en oktober 2022 ontvingen tienduizenden Lifelines-deelnemers regelmatig vragenlijsten over hun gezondheid, leefstijl, werksituatie en psychisch welbevinden. In totaal zijn er 31 meetmomenten geweest, goed voor meer dan 1 miljoen ingevulde vragenlijsten. Deze intensieve monitoring, in combinatie met al bestaande genetische en medische data van de deelnemers, maakt dit onderzoek wereldwijd uniek in opzet en schaal. Het biedt onderzoekers een ongekende kans om gezondheidstrends over langere tijd te analyseren.
Belangrijke inzichten over post-COVID
Eén van de meest spraakmakende uitkomsten van het onderzoek is dat naar schatting 1 op de 8 mensen langdurige klachten houdt na een coronabesmetting. Er werden vier verschillende typen post-COVID-patiënten onderscheiden, elk met een ander klachtenpatroon, variërend van spierpijn en vermoeidheid tot ademhalingsproblemen. Deze bevindingen zijn internationaal gepubliceerd, onder andere in The Lancet en het European Journal of Public Health, en leveren waardevolle kennis op voor diagnostiek en behandeling.


Effect op mentale gezondheid en gedrag
Naast fysieke klachten keek het onderzoek ook naar de mentale impact van de pandemie. De resultaten laten zien dat vooral tijdens de lockdowns gevoelens van somberheid en eenzaamheid sterk toenamen. Ook het beweeggedrag van mensen veranderde, waarbij sociaal-economische verschillen een grote rol speelden. Zulke inzichten helpen beleidsmakers en zorgorganisaties om gerichter interventies te ontwikkelen en kwetsbare groepen beter te ondersteunen.
Van data naar meer gezonde jaren
Het Lifelines Corona Onderzoek is een samenwerking tussen Lifelines, UMCG, de Rijksuniversiteit Groningen en de Aletta Jacobs School of Public Health. Dankzij deze samenwerking is waardevolle kennis ontstaan over hoe pandemieën de volksgezondheid beïnvloeden – niet alleen op het moment zelf, maar ook in de jaren erna. De verkregen inzichten dragen direct bij aan het doel van meer gezonde jaren voor iedereen, en vormen een solide basis voor toekomstig beleid rond volksgezondheid en crisisbestendigheid.
Lees hier meer over het onderzoek
Bekijk hier de coronabarometer die werd opgesteld op basis van het Lifelines Corona Onderzoek
