In samenwerking met het Universitair Centrum Psychiatrie (UCP) te Groningen en de afdeling psychiatrie van het VUMc te Amsterdam starten we deze week met een nieuw onderzoek naar de rol van erfelijke aanleg bij het ontstaan van stemmingsproblemen zoals depressie en angststoornissen. De resultaten van dit onderzoek zullen uiteindelijk bijdragen aan een betere behandeling van patiënten.
Vragenlijst onder ca. 130.000 Lifelines-deelnemers
Voor dit onderzoek worden ca. 130.000 volwassen Lifelines-deelnemers bevraagd over hun ervaringen met periodes van depressie of angst. Dr. Hanna van Loo, één van de onderzoekers van het UCP: “Met de verzamelde gegevens gaan we eerst uitzoeken of er duidelijke patronen in de geestelijke gezondheid van Lifelines-deelnemers te zien zijn. Vervolgens bekijken we of en hoe deze patronen (deels) veroorzaakt worden door bepaalde genen.”
Ongeveer 10.000 deelnemers hebben een deel van deze vragenlijst enkele jaren geleden al ontvangen. Deze deelnemers krijgen de vragenlijst nogmaals, ten eerste omdat er een aantal vragen aan zijn toegevoegd, ten tweede omdat bij enkele deelnemers in de tussentijd een stemmingsprobleem kan zijn opgetreden.
De ene stemmingsstoornis is de andere niet
Stemmingsproblemen als depressies en angststoornissen zijn er in verschillende soorten en maten. Soms worden ze veroorzaakt door jeugdtrauma’s, soms door langdurige stress, en soms is er geen aanwijsbare oorzaak. Bij sommige mensen blijft het bij één sombere of angstige periode, bij anderen keren de problemen steeds weer terug. Depressie en angststoornissen kunnen met elkaar samengaan, maar dat hoeft niet altijd.
Doordat de oorzaken, verschijningsvormen en ziekteverloop van stemmingsproblemen zo verschillend kunnen zijn, is het lastig om de precieze rol van genen aan te tonen. Dr. van Loo: “Daarom wordt dit aanvullende onderzoek onder zo veel mogelijk Lifelines-deelnemers gehouden. Met zo’n grote steekproef en gedetailleerde gegevens kunnen we goed bekijken of er duidelijke patronen in stemmingsproblemen te ontdekken zijn.” Daarna volgt het tweede deel van het onderzoek. Dr. van Loo: “Nadat we mogelijke patronen in kaart hebben gebracht, gaan we kijken welke rol erfelijkheid hierin speelt. Dit kunnen we omdat er bij Lifelines ook erfelijk materiaal beschikbaar is.”
Werken aan een betere behandeling
Het onderzoek zal uiteindelijk bijdragen aan een betere en snellere behandeling van patiënten die met depressie en/of angststoornissen bij de huisarts of psychiater komen. Dr. van Loo: “De beste strategie om iemand beter te maken, verschilt per persoon: soms is medicatie heel effectief, bij anderen werkt psychotherapie of ‘running therapie’ beter, of juist een combinatie. Ook zal de ene patiënt intensiever moeten worden gevolgd dan de ander. Nu is het nog vaak zoeken naar de juiste behandelmethode. Met behulp van de resultaten uit ons onderzoek proberen we ervoor te zorgen dat patiënten in de toekomst sneller een behandeling op maat zullen krijgen.”
Zo veel mogelijk deelnemers
Vanaf 19 april gaat het onderzoek van start. Dr. Van Loo: “We hopen natuurlijk dat zoveel mogelijk deelnemers deze vragenlijst gaan invullen. Hoe meer deelnemers reageren, hoe beter we de patronen in kaart kunnen brengen en hoe meer inzicht we zullen krijgen in het ontstaan van verschillende vormen van depressie en angststoornissen.”
Meer weten?
Bent u deelnemer en heeft u vragen over de vragenlijst? U kunt ons bereiken via onderzoek@lifelines.nl of via telefoonnummer 050 361 11 13. We zijn geopend van maandag tot en met vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur. Meer informatie over dit en ander aanvullende onderzoek vindt u op http://www.lifelines.nl/aanvullend.
Bent u wetenschapper en heeft u inhoudelijke vragen over dit onderzoek? Neem in dat geval contact op met één van de twee onderzoekers via: h.van.loo@umcg.nl of m.bot@ggzingeest.nl.